Kalça koruyucu cerrahi, kalça eklemindeki yapısal bozuklukları ve erken dönemde fark edilen sorunları tedavi etmek amacıyla uygulanan cerrahi işlemlerdir. Bu yöntem, kalça ekleminin doğal yapısını korumayı hedeflerken ilerleyen dönemde kalça protezi ameliyatı ihtiyacını geciktirir veya tamamen önler. Özellikle femoroasetabuler impingement (FAI), kalça displazisi, avasküler nekroz gibi durumlarda erken müdahale önem taşır.
Kalça Koruyucu Cerrahinin Amacı
Kalça koruyucu cerrahinin temel amacı, kalça eklemindeki sorunları erken dönemde tespit edip müdahale ederek eklemin doğal yapısını uzun süre korumaktır. Bu cerrahi müdahaleler, ileride kalça ekleminde ciddi hasar oluşmasını ve protez ameliyatı gibi büyük cerrahi gereksinimleri en aza indirmeyi hedefler. Aşağıda kalça koruyucu cerrahinin sağladığı başlıca faydalar detaylandırılmıştır:
- Kalça ekleminin doğal yapısını korumak: Eklem protezi ameliyatı gibi büyük cerrahi girişimlerin önüne geçerek eklemi mümkün olduğunca doğal yapısında tutmak.
- Eklem kıkırdağını korumak: Kalça eklemine zarar veren yapısal bozuklukları düzelterek kıkırdak aşınmasını önlemek.
- Ağrıyı hafifletmek ve hareket kısıtlılığını gidermek: Hastanın günlük aktivitelerinde yaşadığı ağrıyı azaltmak ve hareket kabiliyetini artırmak.
- Kalça artrozu gelişimini önlemek veya yavaşlatmak: Kalça ekleminde kireçlenme riskini en aza indirmek.
- Kalça protezi ihtiyacını geciktirmek: Hastanın yaşam kalitesini uzun vadede korumak için protez cerrahisi gerekliliğini ötelemek.
Hangi Durumlarda Kalça Koruyucu Cerrahi Uygulanır?
Kalça koruyucu cerrahi, aşağıdaki durumların tedavisinde yaygın olarak uygulanır:
Femoroasetabuler İmpingement (FAI)
Kalça eklemi içinde kemik çıkıntılarının eklem hareketini kısıtlaması ve ağrıya neden olması durumudur.
- Cam tipi: Femur başındaki anormal kemik çıkıntıları eklem yüzeyine baskı yapar.
- Pincer tipi: Kalça yuvası (asetabulum) fazla gelişmiş olup femur başını sıkıştırır.
- Kombine: Hem cam hem de pincer tipi birlikte görülür.
Gelişimsel Kalça Displazisi (GKD)
Kalça yuvasının yetersiz gelişimi sonucu femur başının tam oturamaması durumudur. Erken müdahale edilmediğinde eklem kıkırdağında hasar oluşabilir.
Avasküler Nekroz
Kalça eklemine kan akışının azalması sonucu kemik dokusunda ölüm (nekroz) meydana gelir. Hastalığın ilerlemesi eklem kıkırdağını bozar.
Kalça Koruyucu Cerrahi Yöntemleri
Artroskopik Kalça Cerrahisi
Artroskopik cerrahi, minimal invaziv tekniklerle kalça eklemine müdahale edilen bir yöntemdir. Küçük kesilerle eklem içindeki anormallikler düzeltilir:
- FAI’ye bağlı kemik çıkıntıları alınır.
- Yırtık labrum dokuları onarılır.
- Kıkırdak yüzeyleri tedavi edilir.
Artroskopik cerrahi, hızlı iyileşme süreci ve daha az doku hasarı ile tercih edilen bir yöntemdir.
Peri-Asetabular Osteotomi (PAO)
Kalça displazisinin tedavisinde uygulanan bu yöntemde, kalça yuvası kemik kesileri yapılarak yeniden konumlandırılır. Böylece femur başının kalça yuvasında daha iyi oturması sağlanır ve eklem stabilitesi artırılır.
Femoral Osteotomi
Uyluk kemiğinde deformasyon varsa, kemik kesilerek doğru açıda yeniden şekillendirilir. Bu yöntem, femur başının kalça yuvası ile daha uyumlu hale gelmesini sağlar.
Kalça Koruyucu Cerrahi Süreci
- Tanı ve Değerlendirme: Kalça eklemindeki yapısal bozukluklar, fizik muayene ve ileri görüntüleme yöntemleri (MRG, BT) ile detaylı olarak değerlendirilir.
- Tedavi Planının Oluşturulması: Hastanın yaşına, aktivite seviyesine ve eklem hasarının boyutuna göre tedavi yöntemi belirlenir.
- Cerrahi Müdahale: Kalça ekleminin yapısal bozukluğu cerrahi olarak düzeltilir. Artroskopik veya açık cerrahi teknikler kullanılır.
- Rehabilitasyon ve Takip: Ameliyat sonrası fizik tedavi ile eklem hareket kabiliyeti desteklenir. Düzenli takiplerle iyileşme süreci gözlemlenir.
Sonuç
Kalça koruyucu cerrahi, kalça eklemindeki yapısal sorunların erken teşhis ve müdahale ile tedavi edilmesini sağlayan, hastanın doğal eklem yapısını korumayı amaçlayan etkili bir yöntemdir. Femoroasetabuler impingement (FAI), kalça displazisi ve avasküler nekroz gibi durumlarda uygulanan bu cerrahi, ileride ortaya çıkabilecek protez gereksinimini önemli ölçüde azaltarak hastaların yaşam kalitesini artırır.
Ortopediatri Kayseri olarak, modern cerrahi tekniklerimiz ve uzman ekibimizle, Kayseri ve çevre illerdeki hastalarımıza kişiselleştirilmiş tedavi planları sunuyoruz. Amacımız, yalnızca mevcut sorunları çözmek değil, aynı zamanda ileride oluşabilecek komplikasyonları önleyerek kalça sağlığını uzun vadede desteklemektir. Daha fazla bilgi almak ve kalça koruyucu cerrahi yöntemlerini keşfetmek için merkezimiz Ortopediatri’nin Kalça Koruyucu Cerrahi sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
