Skolyoz, omurganın sağa veya sola doğru eğrilmesiyle ortaya çıkan bir ortopedik rahatsızlıktır. Genellikle “C” veya “S” şeklinde görülen bu eğrilik, çocukluk ve ergenlik döneminde hızlı büyüme sürecinde belirginleşir. Tedavi edilmediği takdirde duruş bozukluklarına, sırt ve bel ağrılarına, hatta akciğer ve kalp fonksiyonlarında problemlere yol açabilir.
Erken teşhis ve doğru tedavi yöntemleriyle skolyozun ilerlemesi durdurulabilir ve omurga sağlığı büyük oranda korunabilir.
Skolyozun Belirtileri
Skolyozun erken dönemde fark edilmesi, tedavinin etkinliğini büyük ölçüde artırır. Omurga eğriliği genellikle büyüme çağında belirginleşir ve çeşitli fiziksel belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler şunlardır:
- Omuz Seviyesinde Asimetri: Skolyozlu bireylerde omuzlar aynı seviyede durmaz. Bir omuz diğerinden daha yüksek veya daha alçak görünebilir. Bu durum, özellikle kıyafetlerin omuz hizasında düzgün durmamasıyla fark edilebilir. Omuz seviyesindeki bu farklılık, omurga eğriliğinin ilerlemesiyle daha belirgin hale gelir.
- Bel Kıvrımında Farklılık: Bel bölgesindeki asimetri, skolyozun önemli belirtilerinden biridir. Bir tarafta bel kavisi daha derin görünürken diğer taraf daha düz kalabilir. Bu durum, ayakta dururken ya da hareket ederken fark edilebilir ve özellikle kas dengesizliğine bağlı olarak bel ağrısına neden olabilir.
- Kalça Eşitsizliği: Kalça hizasında farklılık, skolyozun ilerlemesiyle ortaya çıkar. Bir kalça diğerine göre daha çıkık veya aşağıda görünebilir. Bu durum, çocuğun yürüyüşünde dengesizlik yaratabilir ve uzun vadede bacak boyu farklıymış gibi algılanmasına sebep olabilir.
- Sırt ve Bel Ağrısı: Skolyozun ilerlemesiyle birlikte sırt ve bel bölgesinde ağrı oluşabilir. Omurgadaki eğrilik nedeniyle kaslar ve bağlar dengesiz yüklenir ve bu da ağrıya yol açar. Ağrı, özellikle uzun süre ayakta durma, oturma veya fiziksel aktiviteler sırasında daha belirgin hale gelir.
- Eğrilik Görünümü: Skolyozun en net belirtilerinden biri, öne eğilme durumunda omurgadaki eğriliğin gözle fark edilmesidir. Adams Öne Eğilme Testi sırasında sırt bölgesinin bir tarafı daha çıkıntılı görünürken diğer taraf daha düz kalır. Bu durum, özellikle kürek kemiklerinde ve sırt kaslarında asimetri olarak kendini gösterir.
- Kıyafetlerde Düzgün Durmama: Skolyozlu bireylerde kıyafetlerin omuz, bel veya kalça hizasında düzgün durmaması sık görülen bir durumdur. Özellikle pantolon veya etek gibi giysilerde bir tarafın yukarı kalkması, omurga eğriliğinin belirtisi olabilir.
- Solunum Problemleri (İleri Derece Skolyoz): Skolyozun ileri dereceli formlarında, omurga eğriliği göğüs kafesine baskı yaparak akciğer kapasitesini azaltabilir. Bu durum nefes darlığına yol açabilir ve solunum fonksiyonlarında bozulma gözlemlenebilir.
Skolyozun Tanı Süreci
Skolyoz tanısı, uzman ortopedi doktorları tarafından yapılan fizik muayene ve görüntüleme yöntemleriyle konulur:
- Fizik Muayene: Omurga eğriliği, omuz ve kalça hizası değerlendirilir.
- Adams Öne Eğilme Testi: Omurga eğriliğinin görsel olarak tespit edilmesini sağlar.
- Röntgen: Eğriliğin derecesini ölçmek için kullanılır.
- MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Omurga yapısındaki detaylı problemler incelenir.
Ortopediatri Kayseri’de Skolyoz Tedavisi
Ortopediatri Kayseri olarak, skolyoz tedavisinde multidisipliner bir yaklaşım ve kişiselleştirilmiş tedavi planları sunuyoruz. Ortopediatri’nin uzmanlığı ve deneyimini Kayseri ve çevre illerde daha ulaşılabilir kılarak, çocuklarımızın omurga sağlığını desteklemeyi hedefliyoruz.
Tedavi sürecindeki temel amacımız; omurga eğriliğini kontrol altına almak, omurgayı doğal yapısına kavuşturmak ve bireylerin yaşam kalitesini artırmaktır. Uzman ekibimizle, modern tedavi yöntemlerini kullanarak her hastanın ihtiyaçlarına uygun, etkili çözümler sunmaktayız.
Cerrahi Olmayan Tedavi Seçenekleri (Konservatif Yöntemler)
Skolyoz tedavisinde cerrahi olmayan yöntemler, hafif ve orta dereceli eğriliklerin kontrol altına alınmasında ve ilerlemenin yavaşlatılmasında önemli bir rol oynar. Bu tedaviler, omurganın yapısını desteklemeyi ve hastanın yaşam kalitesini artırmayı amaçlar.
1. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Fizik tedavi, skolyoz tedavisinde en sık kullanılan konservatif yöntemlerden biridir. Bu tedavi, omurga ve çevre kasları destekleyerek eğriliğin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
- Egzersiz Programları: Omurga kaslarını güçlendirmeye yönelik özel egzersizler uygulanır. Bu programlar, skolyozun ilerlemesini önlemeye ve omurgadaki yük dengesizliğini gidermeye yardımcı olur.
- Postür Düzeltme Çalışmaları: Duruş bozukluklarını gidermek ve omurganın esnekliğini artırmak amacıyla çeşitli postür düzeltme teknikleri uygulanır.
- Solunum Egzersizleri: Skolyoza bağlı solunum problemlerinin kontrol altına alınması için akciğer kapasitesini artıran solunum egzersizleri yapılır.
- Esneme ve Mobilizasyon Egzersizleri: Omurga çevresindeki gergin kasları rahatlatmak ve hareket açıklığını artırmak için esneme egzersizleri uygulanır.
2. Korseler (Ortez Kullanımı)
Skolyoz korseleri, özellikle büyüme çağındaki çocuklarda omurga eğriliğinin ilerlemesini önlemek için etkili bir yöntemdir.
- Özel Üretilmiş Korseler: Korseler, hastanın omurga eğriliğinin türüne ve derecesine göre özel olarak tasarlanır.
- Günlük Kullanım: Skolyoz korselerinin etkili olabilmesi için günlük kullanım süresi oldukça önemlidir. Genellikle 16-23 saat arasında kullanılması önerilir.
- Takip ve Değerlendirme: Korse tedavisi boyunca düzenli aralıklarla doktor kontrolleri yapılır.
Cerrahi Tedavi Yöntemleri
1. Spinal Füzyon (Omurga Dondurma Ameliyatı)
Spinal füzyon, skolyoz cerrahisinde en sık uygulanan yöntemdir. Bu ameliyat, omurganın eğriliğini düzeltmek ve sabitlemek amacıyla gerçekleştirilir.
- Omurganın Düzleştirilmesi: Ameliyat sırasında eğrilik düzeltilir ve omurlar doğal hizasına getirilir.
- Metal Çubuk ve Vidalar: Omurgayı sabitlemek için özel metal çubuklar, vidalar ve kancalar kullanılır.
- Kemik Grefti Kullanımı: Omurların kaynaşmasını sağlamak amacıyla kemik greftleri kullanılır.
2. Büyüme Kontrollü Çubuklar (Growing Rods)
Büyüme kontrollü çubuklar, çocuklarda büyüme döneminde skolyozun kontrol altına alınması için uygulanan bir cerrahi yöntemdir.
- Eğriliğin Kontrolü: Omurgaya yerleştirilen özel çubuklar sayesinde skolyoz eğriliği kontrol edilirken omurganın doğal büyümesine izin verilir.
- Ayarlanabilir Çubuklar: Çubuklar, belli aralıklarla uzatılır ve büyüme sürecine uyum sağlar.
Hangi Durumlarda Cerrahi Tedavi Uygulanır?
- Eğrilik Derecesinin İlerlemesi: Omurga eğriliği 40-50 dereceyi geçtiğinde, cerrahi müdahale önerilir.
- Ağrı ve Fonksiyon Kaybı: Günlük yaşamı zorlaştıran sırt ve bel ağrısı, hareket kısıtlılığı.
- Solunum Problemleri: Omurga eğriliğinin göğüs kafesine baskı yapması durumunda solunum fonksiyonlarında ciddi bozulmalar.
Sonuç
Skolyoz tedavisi, hastanın yaşına, eğriliğin derecesine ve ilerleme hızına bağlı olarak planlanır. Erken teşhisle birlikte cerrahi olmayan konservatif tedavilerle skolyoz kontrol altına alınabilir. İleri vakalarda ise cerrahi yöntemler, omurganın doğal yapısını korumak ve yaşam kalitesini artırmak için uygulanır.
Ortopediatri Kayseri olarak, modern tedavi yöntemlerimiz ve multidisipliner yaklaşımımızla Kayseri ve çevre illerde çocuklarımızın omurga sağlığını destekliyoruz. Skolyoz hakkında daha fazla bilgi almak ve tedavi sürecini öğrenmek için uzman ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.
